HER2-pozitivni rak dojke

Otprilike svaka peta žena bit će dijagnostikovana sa takozvanim HER2-pozitivnim rakom dojke. Ovo je posebno agresivan oblik raka dojke, povezan sa bržom progresijom bolesti i kraćim preživljenjem ukoliko se ne liječi u odnosu na pacijente sa HER2-negativnim rakom dojke.

Dok normalna ćelija na svojoj površini sadrži oko 20,000 HER2 receptora, HER2-pozitivna tumorska ćelija ih ima oko 2 miliona.3,4

HER2-pozitivni rak dojke se razlikuje po tome što na tumorskim ćelijama postoji povećan broj posebnih proteina (receptora) koji se nazivaju receptori Humanog Epidermalnog Faktora Rasta 2 (HER2).2 HER2 protein se nalazi na površini zdravih ćelija i igra važnu ulogu u prirodnom životnom ciklusu ćelije. Ovaj receptor je zadužen da signalizira ćeliji kada treba da raste i da se dijeli. Međutim, prekomjerna količina ovog receptora, do koje dolazi usljed genetske mutacije, može dovesti do nekontrolisanog rasta ćelije i razvoja tumora. Ćelija HER2-pozitivnog tumora na svojoj površini ima oko 2 miliona HER2 receptora – oko 100 puta više nego normalna ćelija.3,4

Postoje četiri različita proteina u porodici HER receptora. Otkriveno je da se HER2 sparuje sa ostalim HER receptorima te tako potencijalno ubrzava rast tumora.4

HER2 protein se takođe može spojiti odnosno spariti sa ostalim receptorima iz HER porodice koji se nalaze na površini ćelije - HER1, HER2, HER3 and HER4. Ovo sparivanje salje dodatne signale tumorskoj ćeliji da raste i da se dijeli.4

Značajan napredak ostvaren je u tretmanu HER2-pozitivnog raka dojke. Danas postoji nekoliko oblika terapije koja djeluje ciljano na HER2, čime se blokiraju signali koji potiču tumorski rast. Ove ciljane terapijske opcije su u tolikoj mjeri poboljšale izgleda za preživljenje pacijenata sa HER2-pozitivnim rakom dojke, da oni sada uglavnom imaju bolje ishode nego pacijenti sa manje agresivnim, HER2-negativnim rakom dojke.5 Ali, uprkos ogromnom napretku, svaki treći pacijent kojem je dijagnostikovan rani HER2-pozitivni rak dojke doživjet će progresiju u uznapredovali stadij, koji je neizlječiv. Nadalje, pojedini pacijenti sa ovim agresivnim rakom dojke imaju posebno visok rizik od relapse bolesti.6

Pacijenti koji budu dijagnostikovani u ranom stadiju, prije nego se bolest proširila na udaljene organe (tzv. rani i lokalno uznapredovali rak dojke), što raniji tretman pruža najveću šansu za izlječenje.7 Međutim, mnoge žene i dalje bivaju dijagnostikovane u stadiju kada je rak dojke zahvatio i druge organe poput mozga ili jetre, a tada se rak dojke više ne može izliječiti. U ovakvim slučajevima, razgovor sa ljekarom i personalizirani terapijski plan mogu ovim pacijentima pružiti najbolje moguće ishode.

Reference:

1. Ferlay J, et al. [Online]. Available from: http://globocan.iarc.fr [Accessed 6 September 2016].

2. WebMD, Types of Breast Cancer: ER Positive, HER2 Positive, and Triple Negative. [Online]. Available from:[Accessed 2 September 2016].

3. Lewis Phillips G, et al. Cancer Research 2008;68:9280-9290.

4. Iqbal N and Iqbal N. Molecular Biology International 2014;doi:10.1155/2014/852748.

5. Dawood S, et al. Journal of Clinical Oncology 2010;28(1):92-8.

6. Jackisch C, et al. San Antonio Breast Cancer Symposium 2015;Abstract PD5-01.

7. Cancer Research UK [Online]. Why is early diagnosis important? Available from:[Accessed 12 September 2016]